|
Önéletraj Ahmet Hamdi Tanpınar
Ahmet Hamdi Tanpınar (23 Haziran 1901; İstanbul – 24 Ocak 1962; İstanbul), çağdaș Türk romancı, öykücü ve șair. Aynı zamanda 1942-1946 yılları arasında TBMM'de Kahramanmaraș milletvekilliği yaptı.
23 Haziran 1901'de İstanbul'da doğdu.1923 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ni bitirdi. Liselerde ve yüksek okullarda çeșitli dersler okuttu. 1939 yılında İstanbul Üniversitesi’nde Yeni Türk Edebiyatı profesörlüğüne atandı. 1942-1946 yılları arasında Maraș Milletvekili olarak görev yaptı. Bir süre Milli Eğitim müfettișliği yaptı. Sonra 1949 yılında Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’ndeki görevine döndü. Gençlik yıllarında Yahya Kemal ve Ahmet Hașim'in talebesi ve dostu olmuș, Batı edebiyatından Paul Valéry ile Marcel Proust'u kendisine üstad olarak seçmiștir. Bu yazarlar edebiyatta güzellik ve mükemmeliyete önplanda yer verirler. Onlara göre edebiyat, tıpkı resim ve musiki gibi "güzel sanat"tır. Onlardan farkı, boya ve ses yerine, insanı ve hayatı anlatmada bu iki vasıtadan çok daha zengin olan dili kullanmasıdır.
Tanpınar șiiri hayatının en büyük ihtirası haline getirmiș, fakat asıl kabiliyetini șiir estetiğine göre yazdığı mensur eserlerde göstermiștir. İlk șiiri 1920’de yayımlanmıștır. Geniș okuyucu kitlesi onu umumiyetle lise kitaplarına ve antolojilere giren "Bursa'da Zaman" șiiri ile tanır. Altmıș kadar șiirinden ancak otuz yedisi ile, tek șiir kitabını ölümüne yakın çıkardı: Șiirler (1961; Bütün Șiirleri adıyla genișletilmiș olarak 1976). Șiirlerinde bir imaj ve müzik kaygısı tașıdığı, hikâye ve romanlarında da, bașta zaman teması olmak üzere, psikolojik anları, bilinçaltını aradığı, yansıttığı görülür. Çeșitli baskıları olan eserleri Dergah Yayınları’ nda toplanmaktadır. Enis Batur 1992 yılında Ahmet Hamdi Tanpınar'dan “Seçmeler” adlı bir kitap hazırladı. Yazar ile ilgili yayınlanmıș en son eser 2007 yılının sonunda çıkan "Günlüklerin Ișığında Tanpınar'la Bașbașa"dır. Eser Tanpınar'ın 1953 yılında yazmaya bașladığı ve 1962 yılında vefatına kadar tuttuğu notlardan olușmaktadır. Hayatı boyunca sağlığından șikâyetçi olan Tanpınar, 23 Ocak 1962 günü geçirdiği kalp krizi ile Haseki Hastanesi'ne kaldırıldı. Ertesi sabah, ikinci bir krizle hayata veda etti. Namazı Süleymaniye Camii'nde kılınan Ahmet Hamdi Tanpınar'ın cenazesi Rumeli Hisarı Kabristanı'nda, hocası ve dostu Yahya Kemal'in yanı bașına defnedildi. Mezartașı üzerinde çok bilinen șiirinin iki mısraı hakkedilmiștir:
"Ne içindeyim zamanın / Ne de büsbütün dıșında".
Roman
* Huzur 1949
* Saatleri Ayarlama Enstitüsü 1962
* Sahnenin Dıșındakiler 1973
* Mahur Beste (1975)
* Aydaki Kadın (1986)
* Ayna (1950)
* Abdullah Efendinin Rüyaları (1943)
Șiir
* Șiirler (1961)
Deneme
* Beș Șehir (1946)
* Yahya Kemal (1962)
* Edebiyat Üzerine Makaleler (1969) (ölümünden sonra derlenmiștir)
* Yașadığım Gibi (1970)
İnceleme
* XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi (1949, 1966, 1967)
Hikaye
* Yaz Yağmuru
* Hikayeler
|
Ajánlott Alkotáso
Vers 2011-04-08 (3640 megjelenítések)